Is dit het moment om over te stappen op een elektrische auto?

Autorijden is in Nederland nooit goedkoop geweest; we kennen de hoogste belasting op brandstof in Europa en aanschafbelasting BPM maakt auto’s in ons land duurder dan waar ook in onze buurlanden. Waren de brandstofprijzen tijdens de coronacrisis in 2020 juist iets gedaald, vanaf begin 2021 stijgen ze weer. In het najaar van 2021 werd voor het eerst de magische grens van 2 euro per liter doorbroken. 

En toen begon de Oekraïne-oorlog. Terwijl we aan de pomp al recordbedragen betaalden, dreef dat de gemiddelde prijs van benzine in twee weken nog verder omhoog naar 2,50 euro per liter. Diesel werd procentueel gezien nog duurder en was met een gemiddelde van bijna 2,40 euro per liter zelfs nauwelijks goedkoper dan benzine. Hoewel de piek voorlopig bereikt lijkt en de brandstofprijzen weer gedaald zijn, is tanken nog steeds een kostbare aangelegenheid. Je betaalt zomaar 90 cent per liter meer dan twee jaar geleden! 

Goedkoop laden 

Opladen van een elektrische auto is veel goedkoper dan tanken van benzine. Toen we ons rekenvoorbeeld maakten, kostte benzine nog 1,97 euro per liter en leverde dat voor een gemiddelde auto 12,9 cent aan brandstofkosten per kilometer op. Bij een benzineprijs van 2,40 euro per liter stijgt dat naar 15,6 cent per kilometer. Hoewel de stroomprijzen voor thuis ook flink zijn gestegen, merk je daar aan de openbare laadpaal voorlopig nog weinig van. Wie aan publieke laadpalen op straat en langs de snelweg een elektrische auto oplaadt, is ongeveer 7,3 cent per kilometer kwijt. Bij 15.000 kilometer per jaar is dat al een besparing van 1245 euro! 

Daar komt nog bij dat je voor een elektrische auto tot 2025 geen MRB (wegenbelasting) betaalt en dat het onderhoud van een elektrische auto goedkoper is. Ook is er voor particuliere autokopers een aanschafsubsidie beschikbaar van 3350 euro op een nieuwe elektrische auto en 2000 euro op een gebruikte EV. Als je eenmaal de hogere aanschafprijs hebt betaald, kun je juist flink gaan besparen en zul je die meerprijs snel terugverdienen. 

Zo terugverdiend

‘Of dit het goede moment is om een elektrische auto te kopen? Zeker, je had het eigenlijk al veel eerder moeten doen!’, aldus Maarten Hachmang. Hij is oprichter van de website Laadpastop10, geeft trainingen over elektrische auto’s en is zelf al jaren fanatiek stekkeraar. ‘Elektrisch rijden is altijd een goed idee, het is beter voor het milieu en je portemonnee. Dat antwoord had ik je voor de gestegen benzineprijzen ook al gegeven. Als je het kunt betalen, dan zeg ik 'doen'. Je verdient die hogere aanschafprijs zo weer terug aan de laadpaal. Bovendien kun je mooi nog even profiteren van een aantal fiscale voordelen’.

Joeri van Dam, schrijver van het EV Jaarboek en elektrische-autojournalist, sluit zich daar bij aan. ‘De hoge benzineprijzen zijn ideaal voor elektrisch rijden, ze maken het prijsverschil tussen een elektrische auto en een benzineauto nog groter. Daarnaast kun je nu nog profiteren van financiële voordelen die helaas wel eindig zijn. Het is namelijk maar de vraag of de MRB-vrijstelling na 2025 behouden blijft en ook de aanschafsubsidie wordt elk jaar afgebouwd.’ 

Veel vraag, beperkt aanbod 

Toch ziet Van Dam ook reden om misschien juist wél even te wachten. ‘Er is op dit moment heel veel vraag naar gebruikte elektrische auto’s, maar slechts beperkt aanbod. Door die schaarste zijn de prijzen relatief hoog, terwijl occasions sowieso al wat duurder zijn omdat de levering van nieuwe modellen stokt door chiptekorten. Maak voor jezelf dus dat rekensommetje: kan ik de iets hogere aanschafprijs terugverdienen met lagere stroomkosten en andere financiële voordelen? 

‘Staar je daarbij niet blind op de populaire elektrische zakenauto’s,’ aldus Joeri van Dam. ‘Een gebruikte Nissan Leaf of Renault Zoe zijn fijne elektrische auto’s voor de particuliere autokoper en deze zijn vaak wat gunstiger geprijsd.’ Hachmang: ‘De eerste generatie elektrische auto’s beginnen nu steeds betaalbaarder te worden. Die hebben misschien niet de grootste actieradius, maar voor veel autoritten is het genoeg.’ 

Lees ook: Dit zijn de beste tweedehands elektrische auto's van dit moment

Kleine actieradius 

Staar je overigens niet blind op de fabriekscijfers van een tweedehands elektrische auto. De meeste auto’s hebben grote moeite om de actieradius uit de folder ook in de praktijk te halen. Daarnaast nemen die toch al niet klinkende cijfers na verloop van tijd ook nog verder af. Een vijf jaar oude elektrische auto die nieuw 160 kilometer ver kwam op een volle accu, kan nu wellicht nog 140 kilometer rijden en over nog eens vijf jaar misschien zelfs nog maar 120 kilometer. Dat komt door veroudering van de accu, waardoor de hoeveelheid stroom die je erin kunt opslaan afneemt. Accudegradatie wordt dat ook wel genoemd. 

Dat maakt die eerste generatie EV’s niet voor iedereen geschikt, maar Maarten Hachmang ziet ook mogelijkheden: ‘Je kan die wat oudere elektrische auto’s bijvoorbeeld inzetten als boodschappenauto of tweede auto’. Zo kun je toch zo veel mogelijk goedkoop elektrisch rijden, maar heb je altijd nog een back-up voor de deur voor als je langere ritten gaat maken. Dan kun je op een later moment ook die auto vervangen voor een elektrische. Een deelauto voor sporadische lange ritten is ook een optie naast een elektrische auto met beperkte actieradius. 

Betaalbaar elektrisch 

Wie bij Bynco in het aanbod elektrische auto’s zoekt, vindt exemplaren vanaf zo’n 12.500 euro (effectief 10.500 euro na aftrek van subsidie). Voor dat bedrag koop je een elektrische stadsauto, zoals een Smart, Mitsubishi iMiev of Citroën C-Zero. De meeste elektrische auto’s onderin het aanbod hebben zo’n 15 tot 25 kWh aan accucapaciteit, in de praktijk goed voor 80 tot 150 elektrische kilometers. 

De meest voorkomende betaalbare elektrische occasion is de Renault Zoe en ook die had aanvankelijk een 22 kWh-accu. De Zoe is veel verkocht met een accuhuur-constructie: hij is daardoor goedkoper in aanschaf, maar je betaalt afhankelijk van de uitvoering en je kilometrage ca. 70 tot 120 euro per maand voor de huur van de accu. Daar staat tegenover dat je in het geval van een defecte of te veel verouderde accu kosteloos een vervangend exemplaar krijgt. Je hoeft dus niet bang te zijn voor hele hoge kosten voor vervanging of reparatie van je accu. 

Door die huurconstructie rij je al voor een betrekkelijk scherpe prijs in een elektrische auto met een grote accu. Zoe’s met 41 kWh-accu beginnen bij zo’n 15.000 euro, de Zoe met 50 kWh-accu én gemoderniseerd interieur koop je vanaf 20 mille. Er zijn geen andere elektrische occasions die voor een vergelijkbare aanschafprijs zoveel accucapaciteit bieden. Renault Zoe’s met koopaccu -en dus zonder bijkomende maandelijkse kosten- zijn zo’n 5000 euro duurder dan hun broertjes met huuraccu. 

Lees ook: Waar moet je op letten als je een goedekope elektrische auto zoekt?